Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan açıklamaya göre, Haziran 2024 itibarıyla kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna kıyasla %2,5 oranında artış gösterdi ve 180,5 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Bankalar Kaynaklı Borçta Belirgin Artış
Bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku, yıl sonuna göre %10,2 oranında bir artış göstererek 75,4 milyar dolara çıktı. Özellikle bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, %38,7 oranında büyük bir artışla 17,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Öte yandan, banka dışı yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları %5,8 azalarak 18,8 milyar dolara, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları ise %4,9 oranında azalarak 19,7 milyar dolara geriledi. Ancak, yurt dışı yerleşiklerin Türk Lirası cinsinden mevduatları %28,2 oranında artış göstererek 19,4 milyar dolara ulaştı.
Diğer Sektörlerde Değişimler
Diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre %1,6 oranında bir azalışla 60,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Özellikle ithalat borçları, %1,9 oranında azalarak 53,2 milyar dolar oldu.
Kamu ve Özel Sektör Borçları
Borçlu bazında incelendiğinde, kamu sektörünün kısa vadeli dış borcu, tamamıyla kamu bankalarından oluşmakta olup, %11,1 oranında bir artışla 38,3 milyar dolara yükseldi. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise %2,3 oranında artışla 97,5 milyar dolara ulaştı.
Alacaklı Bazında Kısa Vadeli Borçlar
Alacaklı bazında yapılan değerlendirmede, özel alacaklılara olan kısa vadeli borçlar %3,4 oranında artarak 99,3 milyar dolara, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise %2,4 oranında azalarak 76,7 milyar dolara geriledi. Kısa vadeli tahvil ihraçları ise 1,2 milyar dolardan 4,4 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 165 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Döviz Kompozisyonu ve Kalan Vade
Haziran 2024 itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu, %49,5 dolar, %21,5 euro, %13,4 Türk Lirası ve %15,6 diğer döviz cinslerinden oluşuyor. Orijinal vadesine bakılmaksızın, vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verileri kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 236,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu stokun 20,9 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklerine olan borçlardan oluşmakta. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün %23,0, Merkez Bankası’nın %18,9 ve özel sektörün %58,1 oranında paya sahip olduğu gözlemlenmektedir.
