Borsa, yatırımcılar ve şirketler için geniş bir finansal pazar sunar. Ancak, bu pazarın etkin ve güvenli bir şekilde işlemesi için çeşitli önlemler alınmaktadır. Bu önlemlerden biri de “devre kesici” uygulamasıdır. Peki, borsada devre kesici nedir, neden uygulanır ve bu süreç nasıl işler? İşte bu konudaki detaylar:
[wordpress_random_image]
Borsada Devre Kesici Nedir?
Devre kesici, borsa piyasalarında meydana gelen ani fiyat dalgalanmalarına karşı bir acil durum önlemidir. Diğer bir deyişle, otomatik seans durdurma sistemi olarak da bilinen devre kesici, borsa işlemlerini belirli koşullarda geçici olarak durduran bir uygulamadır. Borsa İstanbul’da bu sistem 2015 yılından bu yana kullanılmaktadır.
Devre kesici, borsa genelinde ya da belirli hisselerde uygulanan bir mekanizmadır. Küresel ekonomik olaylar veya ani yatırımcı satışları gibi etkenler devre kesici sisteminin devreye girmesine neden olabilir. Bu uygulama, yatırımcılara piyasa durumunu analiz etme ve panik kararları almadan önce durumu değerlendirme fırsatı sunar.
[wordpress_random_image]
Borsada devre kesici neden uygulanır?
Devre kesicilerin uygulanmasının birkaç temel nedeni bulunmaktadır:
- Dengeli Ortam Sağlamak: Ani fiyat dalgalanmaları ve panik satışları, piyasanın istikrarsızlaşmasına yol açabilir. Devre kesiciler, bu tür durumlarda piyasayı sakinleştirerek daha dengeli bir ortam oluşturmaya çalışır.
- Manipülasyonlara Karşı Koruma: Piyasa manipülasyonları sonucunda fiyatlar hızla yükselebilir veya düşebilir. Devre kesici sistemleri, bu tür manipülasyonların etkilerini sınırlayarak piyasa düzenini korur.
- Sistem Risklerini Azaltmak: Hisse fiyatlarındaki ani hareketler, piyasa altyapısında sorunlara yol açabilir. Devre kesiciler, bu tür sistem risklerini azaltarak işlem platformlarının daha stabil çalışmasını sağlar.
- Yatırımcı Güvenini Artırmak: Devre kesici sistemlerinin bulunması, yatırımcılara güven verir ve piyasanın güvenli bir şekilde işlediği izlenimini oluşturur.
[wordpress_random_image]
Borsada devre kesici ne kadar sürer?
Devre kesicinin süresi, uygulama aşamasına göre değişiklik gösterir. Genel olarak, borsa üzerinde uygulanan devre kesici önlemleri ortalama 10 ila 30 dakika arasında sürebilir. İşlem süreci şu şekilde işler:
- Borsa, devre kesici uygulaması sırasında genellikle 20 dakika süreyle işlemlere kapalı kalır.
- Ardından, 5 dakikalık bir emir toplama süresi başlar. Bu süre zarfında talep edilen fiyatlar toplanır ve incelenir.
- Fiyatlar belirlendikten sonra, 5 dakika süren bir eşleştirme süreci başlar ve borsa tekrar işleme açılır.
[wordpress_random_image]
Hisse özelinde devre kesici süresi
Hisse senetlerinde uygulanan devre kesici süreleri borsa pazarına göre değişiklik gösterir:
- Yıldız Pazar: 5 dakika emir toplama süresi ve 2 dakika eşleştirme süresi.
- Ana Pazar: 15 dakika emir toplama süresi ve 2 dakika eşleştirme süresi.
- Alt Pazar: 15 dakika emir toplama süresi ve 2 dakika eşleştirme süresi.
[wordpress_random_image]
Borsa saatleri ve hisse satışları
Borsa İstanbul, her gün saat 10:00 ile 18:00 arasında hizmet vermektedir. Hisse satışlarınızdan elde ettiğiniz gelir, genellikle 2 iş günü içerisinde yatırım hesabınıza aktarılır.
