Türkiye’de dar gelirli aileleri yakından ilgilendiren Vatandaşlık Maaşı programına yönelik hazırlıklar hızla ilerliyor. Ailede çalışan kimsenin bulunmadığı ya da toplam hane gelirinin asgari ücret seviyesinin altında kaldığı durumlarda devreye alınacak destek sistemi, hanelere düzenli gelir güvencesi sağlamayı hedefliyor. Program, evde en az bir kişi işe yerleşene kadar devam edecek.
Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi Hayata Geçiyor
Türkiye’de milyonlarca aileyi kapsaması beklenen yeni sosyal destek modeli, aylık geliri belirlenen sınırın altında kalan hanelere düzenli ödeme yapılmasını öngörüyor. Bu kapsamda oluşturulan “gelir tamamlama sistemi”, asgari ücretin altında geliri bulunan ailelere devlet desteğiyle asgari ücret seviyesine kadar gelir sağlanmasını amaçlıyor.
2026 yılında bir veya iki pilot ilde uygulanmaya başlayacak modelde, devlet yalnızca maddi destek sunmakla kalmayacak; aynı zamanda çalışabilir durumdaki bireyler için mesleki danışmanlık, iş yönlendirmesi ve istihdam desteği gibi tamamlayıcı hizmetler de verecek.
Asgari Ücretin Altında Geliri Olan Ailelere Destek
AK Parti tarafından ilk kez 2023 yılında gündeme taşınan sistem, özellikle gelir istikrarsızlığının yüksek olduğu bölgelerde uygulanacak. Hane gelirinin asgari ücretin altında kaldığı durumlarda Vatandaşlık Maaşı devreye girecek ve eksik kalan tutar devlet tarafından tamamlanacak. Böylece hiçbir hanenin asgari ücret altında bir gelirle yaşamaması hedefleniyor.
Pilot Uygulama 2026’da Başlıyor
Programın koordinasyonu Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülecek. Pilot illerde yapılacak uygulama ve sonuç analizlerinin ardından sistemin kademeli olarak tüm ülkeye yayılması planlanıyor.
Kimler Faydalanabilecek?
Vatandaşlık Maaşı’ndan yararlanabilecek hane profilleri şöyle öngörülüyor:
- Ailede hiç çalışma geliri olmayanlar
- Ailede çalışan olsa bile toplam hane gelirinin asgari ücret seviyesinin altında kaldığı durumlar
Bu haneler için ödenecek destek miktarı, mevcut gelir ile asgari ücret arasındaki fark doğrultusunda belirlenecek.
Destek Ne Kadar Sürecek?
Ödemeler, hanedeki bireylerden en az birinin işe yerleşmesine kadar devam edecek. Bir kişi istihdama katıldığında destek sona erecek. Ancak bu süreç boyunca devlet, bireylerin istihdama dahil olabilmesi için aktif yönlendirme ve danışmanlık desteği sunmayı sürdürecek.
Tamamlayıcı Bir Gelir Güvencesi Modeli
Vatandaşlık Maaşı, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi’nin ana unsuru olarak konumlanıyor. Model, hane gelirini asgari ücret düzeyine tamamlayan tamamlayıcı bir ödeme mekanizması sunarak sosyal koruma sisteminde yeni bir dönemin kapısını aralamayı hedefliyor.
