Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılı Ocak-Eylül dönemine ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Merkezî yönetim bütçesi, bu dönemde önemli bir açık vermiş durumda. Rapor, bütçe giderleri, gelirleri ve bu verilerin yıl içindeki değişimlerine dair kapsamlı bir analiz sunmaktadır.
Bütçe Açığı ve Dengesizlikler
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe açığı 1 trilyon 74 milyar 18 milyon TL olarak gerçekleşti. Eylül ayında ise bütçe dengesi 100,5 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge 48,2 milyar TL fazla verdi. Bu durum, bütçenin yıl içinde faiz harcamaları dışındaki giderlerde dahi bir dengesizlik yaşadığını göstermektedir.
Eylül Ayı Verileri
2024 yılı Eylül ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 932,1 milyar TL, bütçe gelirleri ise 831,6 milyar TL olarak kaydedildi. Eylül ayı itibarıyla bütçe açığı, 100,5 milyar TL olarak belirlendi. Geçtiğimiz yılın Eylül ayında bu rakam 129 milyar 218 milyon TL olarak gerçekleşmişti. Bu, önceki yıla göre bir iyileşme gösterdiği anlamına geliyor.
Eylül 2024 Bütçe Bileşenleri:
- Bütçe Giderleri: 932,1 milyar TL
- Bütçe Gelirleri: 831,6 milyar TL
- Faiz Dışı Giderler: 783,4 milyar TL
- Faiz Dışı Fazla: 48,2 milyar TL
Yıllık ve Aylık Giderler
2024 yılı Eylül ayı itibarıyla merkezi yönetim bütçe giderleri, 932 milyar 68 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları ise 148 milyar 678 milyon TL oldu. Eylül ayı bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre %63,4 oranında artış gösterdi. 2023 yılı Eylül ayında yapılan harcama ise 570 milyar 482 milyon TL olarak kaydedilmişti.
Faiz Hariç Giderler
Faiz hariç bütçe giderleri, Eylül 2024 itibarıyla 783 milyar 390 milyon TL olarak belirlendi. Bu rakam, geçen yılın aynı ayına göre %56,8 oranında bir artışa işaret etmektedir.
Bütçe Gelirleri
2024 yılı Eylül ayı itibarıyla merkezi yönetim bütçe gelirleri 831 milyar 603 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri, 732 milyar 244 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 83 milyar 616 milyon TL oldu. 2023 yılı Eylül ayında bütçe gelirleri 441 milyar 265 milyon TL iken, 2024 yılında %88,5 oranında bir artışla 831 milyar 603 milyon TL’ye yükseldi.
Ocak-Eylül Dönemi Genel Değerlendirme
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 7 trilyon 158,6 milyar TL, bütçe gelirleri ise 6 trilyon 84,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu da 1 trilyon 74 milyar TL’lik bir açık ortaya çıkardı. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 6 trilyon 246 milyar TL, faiz dışı açık ise 161,3 milyar TL olarak belirlendi.
Ocak-Eylül 2024 Dönemi Bütçe Bileşenleri:
- Bütçe Giderleri: 7 trilyon 158 milyar 637 milyon TL
- Bütçe Gelirleri: 6 trilyon 84 milyar 619 milyon TL
- Vergi Gelirleri: 5 trilyon 134 milyar 59 milyon TL
- Genel Bütçe Vergi Dışı Gelirler: 793 milyar 429 milyon TL
