Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini kamuoyuyla paylaştı. Veriler, Türkiye ekonomisinin bu dönemde %2,1 oranında büyüdüğünü ortaya koydu. Beklentilerin %2,4 seviyesinde olduğu göz önüne alındığında, büyüme oranı piyasa tahminlerinin hafif altında kaldı.
Sektör Bazında Büyüme Performansı
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, GSYH’yi oluşturan faaliyetler arasında en yüksek büyüme, inşaat sektöründe %9,2 ile gerçekleşti. Finans ve sigorta faaliyetleri %6,2, tarım sektörü %4,6, gayrimenkul faaliyetleri %2,5 ve bilgi-iletişim sektörü %2,2 büyüme kaydetti. Kamu yönetimi, eğitim ve sağlık gibi kamu hizmetleri %1,9 artarken, hizmetler sektörü %1,4 oranında genişleme gösterdi.
Buna karşılık, sanayi sektörü %2,2, mesleki ve idari hizmet faaliyetleri %0,3 oranında daraldı. Diğer hizmet faaliyetleri ise %2,4 küçüldü.
Mevsim ve Takvim Etkisi Dikkate Alındığında GSYH
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %0,2 azaldı. Ancak takvim etkisinden arındırılmış veriler, yıllık bazda %1,9 oranında bir büyümeye işaret etti.
Cari Fiyatlarla GSYH
2024 yılının üçüncü çeyreğinde üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH, cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre %53,3 artarak 11 trilyon 893 milyar 252 milyon TL’ye ulaştı. Dolar bazında ise GSYH değeri, üçüncü çeyrek itibarıyla 357 milyar 989 milyon olarak gerçekleşti.
Tüketim Harcamaları ve Yatırımlar
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları, üçüncü çeyrekte %3,1 oranında arttı. Devletin nihai tüketim harcamalarında ise %0,9 oranında bir azalma görüldü. Gayrisafi sabit sermaye oluşumu da %0,8 oranında geriledi.
İhracat ve İthalat Dengesi
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda %0,8 oranında artış gösterirken, ithalat %9,6 oranında azaldı. Bu durum, dış ticaret dengesine olumlu bir katkı sağladı.
İşgücü Ödemelerindeki Artış
2024 yılının üçüncü çeyreğinde işgücü ödemeleri %76,3 oranında artarak dikkat çekti. Net işletme artığı ve karma gelir ise %45,7 oranında artış kaydetti. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içindeki payı %36,4’e yükselirken, net işletme artığı/karma gelirin payı %47,8’den %45,1’e geriledi.
