Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası (TL) mevduatın bankacılık sistemindeki önemini artırma çabalarına devam ediyor. Bu doğrultuda, Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) zorunlu karşılık oranı yükseltildi ve döviz depozitoları için TL türüne ilave zorunlu karşılık getirildi.
TCMB’nin Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’inde yapılan değişiklikler Resmi Gazete’de yayımlandı. KKM’de zorunlu karşılık oranı yükseltildi ve döviz depozitoları için TL türüne ilave zorunlu karşılık getirildi. Bu hamle, biriken TL likiditesinin, zorunlu karşılık oranlarındaki artış ile sistemden çekilmeye devam edilmesini sağlayacak. Ayrıca, KKM’den TL mevduata geçiş teşviki sunulacak.
6 ay vadeli KKM için zorunlu karşılık oranı yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltildi. Aynı şekilde, 1 yıl kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 5’ten yüzde 10’a çıkarıldı. Bu adımlar, TCMB’nin TL likiditesini yönlendirmeye yönelik daha önceki değişiklikleri takip ediyor. Eylül ayında, 6 aya kadar vadeliler için zorunlu karşılık oranı yüzde 15’ten yüzde 25’e yükseltilmişti ve 1 yıl ve daha uzun vadeli mevduatlar için karşılama oranı yüzde 5 olarak belirlenmişti.
Yabancı para mevduatları ve katılım fonları için zorunlu karşılık tutarları tüm vadelerde 1 puan artırıldı. Ayrıca, TL cinsinden döviz depozitolarına yüzde 4 ilave zorunlu karşılık getirildi, bu sayede TL likiditesi artırılarak TL mevduata yönlendirilmeye çalışılıyor.
Yurt dışından gelen yatırımları teşvik etmek amacıyla uygulanan zorunlu karşılık istisnasının süresi 31 Aralık 2023’ten 2024 yılının sonuna kadar uzatıldı. Aynı zamanda, finansal analizde kullanılan ticari kredilere yönelik yüzde 20 oranında zorunlu karşılık uygulaması sona erdi.
TCMB, Para Politikası Kurulu’nun 26 Ekim 2023 tarihli raporunda, TL mevduatın payının artırılması amacıyla parasal politika adımlarının ve faiz artırımlarının yanı sıra seçici kredi miktarlarına yönelik sıkılaştırma kararlarının devam edeceğini belirtti. Bu çerçevede, TL’ye geçişin hızlandırılması ve bankacılık işlemlerinin kolaylaştırılması için çeşitli adımlar atıldı.
Bankaların TL ticari kredilerine uyguladığı faiz oranlarına referans oranlarının sıcaklık etkisi uygulaması sona erdirildi. TL’nin yatırımcılar için cazip hale getirilmesine yönelik olarak aylık yüzde 2,5’e yükselen TL payı artış hedefi aylık yüzde 3,5’e çıkarıldı.
Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı hedefleyen TCMB, yabancı para yatırma işlemleri için zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon uygulamasına geçti.
