Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişliler, umutlarını kademeli emeklilik sistemine bağlamış durumda. Bu grubun talebi, yaş ve prim şartlarının yeniden düzenlenerek daha adil bir emeklilik hakkı sağlanması yönünde.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na iletilen talepler, Meclis gündemine taşınsa da henüz somut bir adım atılmış değil. Ancak kamuoyundaki baskı ve beklenti artarak devam ediyor.
EYT Düzenlemesi Sonrası Doğan Mağduriyet
2023 yılında çıkarılan EYT yasasıyla, 8 Eylül 1999 ve öncesi sigortalılar yaş şartı aranmaksızın emeklilik hakkı elde etti. Bu düzenlemeden yaklaşık 2 milyon kişi yararlanırken, 9 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olan milyonlarca kişi kapsam dışında kaldı.
Bu durumdan etkilenen kesim, “Emeklilikte Tarihe Takılanlar (ETT)” adı altında örgütlenerek taleplerini kamuoyuna duyuruyor. ETT mensuplarının öne çıkan talepleri şunlar:
- Emeklilik yaşının sigorta başlangıç tarihine göre kademeli şekilde yeniden düzenlenmesi
- 58-60 yaş şartının kaldırılması
- Prim günü ve hizmet süresinin dikkate alınarak kademeli emeklilik sisteminin hayata geçirilmesi
Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir?
Kademeli emeklilik, sigorta başlangıç tarihine göre yaş ve prim günü şartlarının kademeli olarak esnetilmesini öngören bir modeldir. Bu sistemde, EYT kapsamına giremeyen ancak benzer koşullarda sigortalı olan kişilere daha adil ve dengeli bir emeklilik imkânı sunulması hedeflenmektedir.
Örneğin; 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olan bir kişi için yaş şartı, her yıl için belirli oranlarda azaltılarak hesaplanabilir. Bu sayede yaşa takılma sorununun yumuşatılması amaçlanır.
Bakan Vedat Işıkhan: “Kademeli Emeklilik Gündemimizde Yok”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, son açıklamalarında kademeli emeklilik taleplerine ilişkin net konuştu. AK Parti Genel Merkezi’nde milletvekilleriyle yaptığı görüşmede Işıkhan, şu ifadeleri kullandı:
“Emeklilik sisteminde herhangi bir değişiklik planlamıyoruz. Mevcut prim ve yıl şartları geçerli olmaya devam edecek.”
Ayrıca bir televizyon programına katılan Bakan Işıkhan, “Kademeli emeklilik konusunda herhangi bir mağduriyet söz konusu değil. Biz emeklilik sisteminin sürdürülebilirliğini korumak ve maaşları aksatmadan ödemek için çalışıyoruz,” dedi
Umut Sürüyor: Gözler Yeniden Meclis’te
Bakanlık açıklamaları beklentileri zayıflatmış olsa da, muhalefet partilerinden ve sivil toplum kuruluşlarından gelen öneriler ve kanun teklifleri, kademeli emeklilik konusunun siyaset gündemindeki yerini korumasını sağlıyor.
Özellikle, sigorta başlangıç tarihi 2000 sonrası olan ve prim şartlarını kısmen tamamlamış çalışanlar, sistemin adalet temelinde yeniden düzenlenmesi gerektiğini savunuyor.
