Kripto para piyasalarına olan ilginin son yıllarda artmasıyla birlikte, Web 3.0 teknolojisi tekrar gündem oldu. 1991 yılında Web 1.0 ile başlayan bu teknolojinin işlevi; merkezi kurumların kontrolünde olan internetin, tamamıyla kullanıcıların kontrolüne geçmesidir.
WEB 3.0 TEKNOLOJİSİ NEDİR?
Merkezi olmayan bir sistemi olan Web 3.0 teknolojisi, blockchaine dayalı bir internet sürecini temsil eder. Web 3.0 teknolojisi ile merkeziyetsiz sisteme, herhangi bir aracı kurum olmadan bağlanılır.
Merkezi bir otorite tarafından, kullanıcıların kişisel bilgilerinin paylaşılmasına izin vermeyen ve bu bilgilerden gelir elde etmeyen bir internet sitemi olan Web 3.0 teknolojisinde, kullanıcıların veri güvenliği esas alınır.
WEB 3.0 TEKNOLOJİSİNİN ÖNEMİ VE ÖNCEKİLERDEN FARKI
Web 3.0 teknolojisinden önce, öncekileri kısaca inceleyelim.
Web 1.0 teknolojisinde; pasif birer tüketici olan kullanıcılar, sadece içerik tüketicisiydi. Bu teknolojide veriler, geliştiriciler tarafından kullanıcılara sabit olarak sunulmaktaydı.
Web 2.0 teknolojisinde; web 1.0 teknolojisindeki durum değişerek, kişiselleşmiş paylaşımlar esas alındı. Özetle Web.2.0 teknolojisi, kullanıcıların hem içerik üreticisi hem de internetin yayıldığı bir süreci kapsamaktadır.
Hem Web 1.0 hem de Web 2.0 döneminde, verileri ve kullanıcıları denetleyen bir merkezi denetim noktaları bulunmaktadır. Etkileşim bu noktalardan sağlanır.
Web 3.0 teknolojisinde ise; öncekilerden farklı olarak merkeziyetsiz bir internet ortamını kullanıcıya sunar. Web 2.0’da yer alan uygulamalar, Web 3.0 teknolojisinde farklılık gösterir.
Web 3.0 teknolojisi; kullanıcılar ve merkezi olmayan uygulamalar arasında iletişimi sağlamayı hedefler. Web 3.0 teknolojisinin temel iç görüsünü; verilerin şirketler tarafından alınmaması ve kullanılan internet ağının herhangi bir otorite tarafından denetlenmemesi oluşturur.
WEB 3.0 VE BLOK ZİNCİR BENZERLİĞİ
Web 3.0’ın merkeziyetsiz yapısı, blockchain teknolojisi ile ortak bir grupta yer almasına neden olur. Hem blok zincirinde hem de Web 3.0 teknolojisinde merkeziyetsiz yapının oluşu, bu iki teknolojinin sürekli iletişim ve etkileşim kurmasına neden olur.
WEB 3.0 TEKNOLOJİSİNDE YER ALAN KRİPTO PARALAR
DECENTRALAND (MANA):
2015 yılında Arjantinli girişimciler, Esteban Ordano ve Ariel Meilich tarafından Ethereum blok zincirinde kurulan Decentraland, kullanıcıların sanal içerik üreterek gelir elde etmelerini sağlayan bir sanal platformdur.
LAND ve MANA olarak iki farklı jetonu bulunur. LAND, ERC-721 standardına sahiptir ve jetonun yakılmasında görev alır. MANA ise ERC-20 standardına sahiptir.
Decentraland sanal gerçeklik platformu, sanal dünyayı tecrübe etmek ve içerik üretmek isteyenler için oluşturulmuştur.
FILECOIN (FL):
Verilerin aynı anda birçok konumda erişime açık olmasını sağlayan IPFS (Interplanetary File System – Gezegenler Arası Dosya Sistemi) protokolünü kullanan merkezi olmayan içerik saklama sistemidir. Bu projeyle birlikte, kullanıcılara hem güvenilir hem de daha az maliyetli veri depolama alanı sağlanır. Böylece ağa bağlı cihazların boş kalan depo alanlarının kullanıma açılması sağlanır.
THE GRAPH (GRT):
Bu protokol, Ethereum gibi ağların veri sorgulamalarına olanak sağlayan indeksleme sistemidir. Web 3.0 teknolojisi ve Merkeziyetsiz Finans (DeFi) ekosistemine uygulama programlama ara yüzü (Application Programming Interface – API) aracılığıyla veri kullanma imkanını sağlar. Öte yandan bu platformda, veriler genel erişime de açılabilir. Kullanıcılar bu işlem için Subgraph olarak adlandırılan açık API’ları oluşturduktan sonra yayınlayabilir.
GRFT sistemi şu an dağıtık dosya tutma sistemi IPFS ve Ethereum blok zincirinde yer alan verileri indeksleyebilir.
Enjin (ENJ):
Ethereum blockchain üzerinde geliştirilen bir ERC-20 tokenidir. Bu projeyle blok zinciri ve oyun sektörü bir araya gelmiştir. Blok zincir üzerinde yer alan oyunların birbirine bağlanmasını sağlayan Enjin Ağı, kullanıcılarına web siteleri ve oyun içi ürünler sunar. Kullanıcılar bu ürünleri bir sanal mağazada takas edebilirler. Enjin, son dönemlerde oldukça popüler olan bir sosyal oyun platformudur.
ÖNEMLİ UYARI: Bu yazıda Web.3.0’a ilişkin bilgiler verilmiştir. Yatırım tavsiyesi değildir.
Yorumlar kapalı.