Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Merkez Bankası, finansal işbirliğini güçlendirmek ve ikili ticareti yerel para birimleri üzerinden desteklemek amacıyla Türk lirası–BAE dirhemi cinsinden ikili para takası (swap) anlaşması ile iki ayrı mutabakat zaptına imza attı. Swap anlaşmasının nominal tutarı karşılıklı olarak 198 milyar lira ve 18 milyar BAE dirhemi (AED) olarak belirlendi.
Swap anlaşmasının kapsamı
TCMB’nin açıklamasına göre anlaşma, yerel para birimlerinde likidite imkânı yaratarak sınır ötesi finansal ve ticari işlemlerin daha etkin yürütülmesini hedefliyor. Düzenleme, iki ülke arasında finansal işbirliğinin derinleştirilmesine ve ikili ticaretin güçlendirilmesine katkı sağlamayı amaçlıyor. Anlaşma; TCMB Başkanı Fatih Karahan ile BAE Merkez Bankası Başkanı Khaled Mohamed Balama tarafından, her iki ülkeden üst düzey yetkililerin katıldığı törenle imzalandı.
Yerel para kullanımını teşvik eden mutabakat zaptı
İlk mutabakat zaptı, sınır ötesi ödeme işlemlerinde Türk lirası ile AED kullanımını teşvik edecek bir çerçevenin oluşturulmasını öngörüyor. Bu kapsamda döviz piyasalarının geliştirilmesi, ticari ve dış ödemelerin kolaylaştırılması, yatırımların artırılması ile ekonomik büyüme ve finansal istikrarın desteklenmesi hedefleniyor. Metin, yerel para takas mekanizması kurulmasını ve cari ile sermaye hareketlerinde iki para biriminin kullanımının yaygınlaştırılmasını; ortak hedefler doğrultusunda bilgi ve deneyim paylaşımının derinleştirilmesini içeriyor.
Ödeme sistemlerinde birlikte işlerlik
İkinci mutabakat zaptı, düzenleyici ve denetleyici çerçevelerle uyumlu biçimde sınır ötesi ödemelerin kolaylaştırılmasını ve yerel ödeme kartlarının kullanımının desteklenmesini amaçlıyor. Toptan ve perakende ödemelerde merkez bankası dijital parası (CBDC) platformları üzerine bilgi ve uzmanlık paylaşımı teşvik ediliyor. Türkiye’deki FAST sistemi ile BAE’nin anlık ödeme platformunun entegrasyonuna yönelik çalışmalarla elektronik sistemlerin ve geçiş altyapılarının karşılıklı bağlantısı, işlemlerin hız ve verimliliğinin artırılması hedefiyle planlanıyor.
Resmî açıklamalar
TCMB Başkanı Fatih Karahan, anlaşmaların iki ülkenin finansal işbirliğini ilerletme ve ikili ticareti yerel para birimleriyle geliştirme yönündeki ortak taahhüdünü yansıttığını belirterek, ödemeler ve finansal teknoloji alanındaki uzmanlık paylaşımının, yapay zekâ dâhil ileri teknolojilerin benimsenmesini hızlandıracağını ifade etti. BAE Merkez Bankası Başkanı Khaled Mohamed Balama ise düzenlemelerin, özellikle finans, finansal teknoloji ve sınır ötesi dijital ödemeler alanlarında stratejik ortaklığı güçlendireceğini vurguladı. Balama, yerel para birimlerinin kullanımının maliyetleri azaltıp işlem sürelerini kısaltırken, her iki para birimi için döviz piyasalarının gelişimine katkı sağlayarak ticaret ve finansal transfer hacimlerini artırdığını kaydetti.
