Küçük esnafın emeklilik koşullarında iyileştirmeye yönelik beklenen düzenleme, prim ödeme süresinin SSK sigortalılarıyla eşitlenmesini öngörüyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) yeni yasama döneminde görüşülmesi planlanan bu değişiklik, Bağ-Kur sigortalılarının emeklilik süresini kısaltmayı hedefliyor.
Prim Gün Sayısında Eşitleme
Yapılması beklenen düzenlemeye göre, küçük esnafın prim ödeme gün sayısı 9 bin günden 7 bin 200 güne indirilecek. Böylece, Bağ-Kur’lular için emeklilik şartları, SSK’lı çalışanlarla aynı seviyeye çekilecek. Yetkililer, bu değişiklikten öncelikle prim ödemekte güçlük çeken küçük esnafın faydalanmasını planlıyor. Ancak düzenlemeden kimlerin yararlanacağı ve “küçük esnaf” tanımının kapsamı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın maliyet hesaplamaları sonucunda netlik kazanacak.
“Küçük Esnaf” Kimleri Kapsıyor?
Düzenleme kapsamında prim gün sayısının indirilmesiyle birlikte, “küçük esnaf” tanımının da yasal olarak belirlenmesi gerekiyor. İlk açıklamalara göre, şirket ortakları, tarım sigortalıları ve ticari ya da serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olanların bu uygulamadan muaf tutulabileceği ifade ediliyor.
Mevcut düzenlemede öne çıkan iki ana grup bulunuyor. Bunlardan ilki, gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar. Gelir Vergisi Kanunu’nun 9. maddesine göre, bu grupta gezici olarak veya sabit bir işyeri olmadan çalışan, el emeğiyle üretim yapan, küçük tamir ve bakım hizmetleri sunan, evde üretim yapıp doğrudan satış gerçekleştiren ya da köyde kendi ürünlerini pazara sunan kişiler yer alıyor. Bu kişiler, “gelir vergisinden muaf esnaf belgesi” ile faaliyetlerini sürdürüyor.
Basit ve Gerçek Usulde Vergilendirilen Esnaflar
İkinci grup ise ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlardan oluşuyor. Burada basit usulde vergilendirilen bakkal, manav, terzi, kuaför, tamirci, marangoz, tesisatçı, çay ocağı işletmecisi gibi küçük ve orta ölçekli esnaflar yer alıyor. Gerçek usulde vergilendirilen, daha büyük ölçekli işletmeler ise kapsam dışında bırakılabilecek.
Kapsam Ne Zaman Netleşecek?
Yeni düzenlemenin kapsamı, yapılacak maliyet hesapları ve ilgili kurumlar arasındaki görüşmeler tamamlandıktan sonra kesinleşecek. Şu aşamada, gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanların ilk etapta düzenlemeden yararlanması bekleniyor. Böylece, küçük esnafın emeklilik hakkına daha erken ulaşması sağlanacak.
Ekonomik ve sosyal boyutlarıyla yakından takip edilen bu düzenlemenin, TBMM gündemine gelmesinin ardından detaylarının netleşmesi bekleniyor.