Türkiye’nin en büyük sosyal konut hamlesi kapsamında 81 ilde inşa edilecek 500 bin konutun hangi il ve ilçelerde yapılacağı şekillenmeye başladı. “Yüzyılın Konut Projesi” adıyla duyurulan sosyal konut programında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Konya, en fazla dairenin planlandığı iller arasında öne çıkıyor. Proje ile hem konut fiyatlarının dengelenmesi hem de dar gelirli vatandaşların ev sahibi olmasının desteklenmesi hedefleniyor.
Projenin Kapsamı ve Konutların Özellikleri
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın değerlendirmeleri sonucunda, illerin nüfus yoğunluğu ve konut ihtiyacı dikkate alınarak her il için konut sayıları belirlendi. Konutlar, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından, 2+1 ve 1+1 planlarında, yatay mimari anlayışıyla ve geleneksel mahalle dokusuna uygun şekilde inşa edilecek.
En fazla sosyal konutun yapılacağı iller arasında ilk sırayı alan İstanbul’da 100 bin konut, hem Avrupa hem Anadolu yakasında belirlenecek alanlarda hayata geçirilecek. Ankara, İzmir, Bursa ve Konya da proje kapsamında en çok konut tahsis edilen iller arasında yer alıyor.
Başvuru Şartlarında İkamet Kriteri
Projeden konut sahibi olmak isteyenlerin başvuru sürecinde özellikle ikamet şartına dikkat etmesi gerekiyor. İl merkezinde yürütülen projelere başvurabilmek için, başvuru tarihinden geriye doğru en az bir yıl kesintisiz şekilde o il merkezinde ikamet ediyor olmak şartı aranacak. Bu koşul, adrese dayalı nüfus kayıt sistemi üzerinden kontrol edilecek.
İlçelerde yürütülecek sosyal konut projelerinde ise aynı şekilde, başvuru döneminden geriye dönük en az bir yıldır ilgili ilçede ikamet etme şartı söz konusu olacak. İkamet edilen ilçede kampanya kapsamında herhangi bir proje bulunmaması halinde, başvuru sahiplerine il merkezindeki projelere başvurma imkânı tanınacak. Böylece başvurularda yerleşim yeri, projelerin dağılımı ve konut ihtiyacının yoğunluğu birlikte değerlendirilecek.
En Fazla Sosyal Konutun Planlandığı İller
“Yüzyılın Konut Projesi” kapsamında, İstanbul’un ardından en fazla konut Ankara’da planlanıyor. Başkentte 30 bin 823 konutun Etimesgut, Gölbaşı, Mamak, Pursaklar, Sincan, Akyurt, Ayaş, Bala, Beypazarı, Çamlıdere, Kızılcahamam, Çubuk, Elmadağ, Evren, Güdül, Haymana, Kalecik, Kahramankazan, Nallıhan, Polatlı ve Şereflikoçhisar ilçelerinde inşa edilmesi öngörülüyor. İzmir’de Menemen, Güzelbahçe, Urla, Aliağa, Bergama, Dikili, Foça, Karaburun, Kemalpaşa, Seferihisar ve Selçuk’ta toplam 21 bin 20 konut yapılacak.
Bursa’da 17 bin 225 konutun Karacabey, Gürsu, Kestel, Nilüfer, Büyükorhan, Gemlik, Harmancık, İnegöl, İznik, Keles, Mudanya, Mustafakemalpaşa, Orhaneli, Orhangazi ve Yenişehir ilçelerine yayılacak şekilde planlandığı belirtiliyor. Konya’da ise Meram, Karatay, Selçuklu, Ahırlı, Akören, Akşehir, Altınekin, Beyşehir, Cihanbeyli, Çeltik, Çumra, Derbent, Derebucak, Doğanhisar, Emirgazi, Ereğli, Güneysınır, Hadim, Halkapınar, Hüyük, Ilgın, Kadınhanı, Karapınar, Kulu, Sarayönü, Seydişehir, Taşkent, Tuzlukçu, Yalıhüyük ve Yunak ilçelerinde toplam 15 bin konut hayata geçirilecek.
Marmara ve Ege’de Yaygın Sosyal Konut Planlaması
Marmara Bölgesi’nde Tekirdağ, Kocaeli, Balıkesir ve Bursa önemli bir pay alıyor. Tekirdağ’da Merkez, Çerkezköy, Çorlu, Ergene, Kapaklı, Marmara Ereğlisi, Malkara, Muratlı, Saray ve Şarköy’de 6 bin 865 konut; Kocaeli’de Merkez, Çayırova, Derince, Dilovası, Gebze ve Körfez ilçelerinde 10 bin 340 konut inşa edilecek. Balıkesir’de Merkez ile Ayvalık, Balya, Bandırma, Bigadiç, Dursunbey, Edremit, Erdek, Gönen, Havran, İvrindi, Kepsut, Manyas, Savaştepe, Sındırgı ve Susurluk’ta toplam 7 bin 458 konut planlanıyor.
Ege Bölgesi’nde İzmir’in yanı sıra Manisa, Aydın, Muğla ve Denizli projede dikkat çeken iller arasında. Manisa’da Merkez, Akhisar, Alaşehir, Demirci, Gölmarmara, Gördes, Kırkağaç, Kula, Salihli, Saruhanlı, Selendi, Soma ve Turgutlu’da 7 bin 459 konut; Aydın’da Merkez, Bozdoğan, Buharkent, Çine, Didim, Germencik, İncirliova, Karacasu, Karpuzlu, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar ve Kuyucak’ta 6 bin 973 konut yapılacak. Muğla’da Menteşe, Bodrum, Fethiye, Kavaklıdere, Köyceğiz, Milas ve Seydikemer’de 6 bin 422 konut; Denizli’de ise Merkez ile Acıpayam, Bekilli, Beyağaç, Bozkurt, Buldan, Çal, Çivril, Güney, Sarayköy, Tavas, Baklan, Çameli ve Kale’de 6 bin 370 konut planlanıyor.
Akdeniz, İç Anadolu ve Karadeniz’de Konut Dağılımı
Akdeniz Bölgesi’nde Antalya, Mersin ve Adana’da geniş kapsamlı sosyal konut projeleri devreye girecek. Antalya’da Merkez, Akseki, Elmalı, Gündoğmuş, İbradı, Korkuteli, Manavgat ve Serik ilçelerinde 13 bin 213 konut; Mersin’de Merkez, Aydıncık, Erdemli, Gülnar, Mut, Silifke ve Tarsus’ta 8 bin 190 konut; Adana’da ise Merkez, Aladağ, Ceyhan, Feke, İmamoğlu, Karaisalı, Karataş, Kozan, Pozantı, Saimbeyli, Tufanbeyli ve Yumurtalık’ta 12 bin 400 konut yapılması öngörülüyor.
İç Anadolu’da Konya ve Ankara’nın yanı sıra Kayseri ve Eskişehir öne çıkıyor. Kayseri’de Merkez ile Akkışla, Bünyan, Develi, Felahiye, Hacılar, Özvatan, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Sarız, Tomarza, Yahyalı ve Yeşilhisar’da 7 bin 562 konut planlanırken; Eskişehir’de Merkez, Alpu, Beylikova, Çifteler, Günyüzü, Han, İnönü, Mahmudiye, Mihalgazi, Mihaliççik, Sarıcakaya, Seyitgazi ve Sivrihisar’da 6 bin 25 konut inşa edilecek.
Karadeniz Bölgesi’nde Samsun, Kastamonu, Bartın, Rize ve Artvin’de proje kapsamında önemli sayıda konut yapılacak. Samsun’da Merkez, Alaçam, Asarcık, Ayvacık, Bafra, Çarşamba, Havza, Kavak, Ladik, 19 Mayıs, Salıpazarı, Terme, Vezirköprü ve Yakakent’te 6 bin 397 konut; Kastamonu’da Merkez, Abana, Ağlı, Azdavay, Araç, Cide, Çatalzeytin, Daday, Devrekani, Hanönü, İhsangazi, İnebolu, Küre, Pınarbaşı, Seydiler, Şenpazar, Taşköprü ve Tosya’da 2 bin 380 konut planlanıyor. Bartın’da Merkez, Amasra, Kurucaşile ve Ulus’ta 1.620; Rize’de Merkez, Ardeşen, Çayeli, Derepazarı, Fındıklı, Güneysu, Hemşin, İkizdere, Kalkandere ve Pazar’da 2 bin 42; Artvin’de ise Merkez, Ardanuç, Arhavi, Kemalpaşa, Murgul, Şavşat ve Yusufeli’nde 1.020 konut hayata geçirilecek.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki Projeler
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri de “Yüzyılın Konut Projesi”nden önemli ölçüde pay alıyor. Van’da Merkez, Başkale, Çaldıran, Erciş, Gevaş, Gürpınar, Muradiye, Özalp ve Saray’da 6 bin 803 konut yapılması planlanırken; Gaziantep’te Merkez, Araban, İslahiye, Karkamış, Nizip, Nurdağı, Oğuzeli ve Yavuzeli ilçelerinde toplam 13 bin 890 konut inşa edilecek.
Şanlıurfa’da Akçakale, Bilecik, Bozova, Ceylanpınar, Halfeti, Hilvan, Siverek, Suruç, Viranşehir ve Harran’da 13 bin 690 sosyal konutun yapılması öngörülüyor. Diyarbakır’da ise Merkez ile Bismil, Çüngüş, Çermik, Çınar, Dicle, Eğil, Hani, Hazro, Lice ve Silvan’da 12 bin 165 konut inşa edilecek. Böylece deprem bölgesi ve gelir düzeyi görece düşük illerde sosyal konut üretimiyle hem barınma ihtiyacının karşılanması hem de kent dokusunun güçlendirilmesi hedefleniyor.
Sosyal Konut Projesinde Amaç
“Yüzyılın Konut Projesi”, dar gelirli vatandaşların uzun vadeli, erişilebilir koşullarda ev sahibi olmasını sağlarken, konut arzını artırarak fiyatların dengelenmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor. Nüfus yoğunluğu, gelir düzeyi ve kent yoksulluğu gibi kriterler gözetilerek belirlenen proje alanlarıyla, sosyal konutların ülke geneline yayılması ve barınma hakkının daha geniş kesimler için ulaşılabilir hale gelmesi hedefleniyor.