Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Verilere göre, Türkiye ekonomisi yıl genelinde yüzde 3,2 büyüme kaydederken, son çeyrekte ise yüzde 3,0 oranında büyüdü.
Ekonomistlerin Beklentileri Aşıldı
Ekonomistler, Türkiye ekonomisinin 2024 yılının tamamında yüzde 3,12, son çeyrekte ise yüzde 2,98 oranında büyümesini öngörmüştü. Açıklanan veriler, beklentilerin bir miktar üzerinde gerçekleşti.
Türkiye ekonomisi, 2024 yılının ilk çeyreğinde yüzde 5,3, ikinci çeyreğinde yüzde 2,4 ve üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 büyüme göstermişti.
GSYH Cari Fiyatlarla 43,4 Trilyon TL’ye Ulaştı
Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH, 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 63,5 artarak 43 trilyon 410 milyar 514 milyon TL’ye yükseldi.
Dördüncü çeyrekte ise GSYH, cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 49,0 artışla 12 trilyon 704 milyar 50 milyon TL’ye ulaştı. ABD doları bazında değerlendirildiğinde, dördüncü çeyrek GSYH değeri 369 milyar 368 milyon dolar olarak hesaplandı.
Kişi Başına Gelir 15.463 Dolar Oldu
2024 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelir, cari fiyatlarla 507 bin 615 TL olarak hesaplanırken, ABD doları bazında ise 15 bin 463 dolar seviyesinde gerçekleşti.
Sektörlere Göre Büyüme Oranları
2024 yılında sektör bazında büyüme oranları şöyle şekillendi:
- İnşaat sektörü: %9,3
- Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar: %7,7
- Finans ve sigorta faaliyetleri: %4,9
- Tarım sektörü: %3,9
- Bilgi ve iletişim sektörü: %3,4
- Hizmetler: %3,1
- Gayrimenkul faaliyetleri: %2,4
- Kamu yönetimi, eğitim ve sağlık: %1,8
- Mesleki, idari ve destek hizmetleri: %1,4
- Diğer hizmet faaliyetleri: %1,2
- Sanayi sektörü: %0,5
Hanehalkı Tüketim Harcamaları Yüzde 3,7 Arttı
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2024 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksine göre %3,7 arttı. Hanehalkı harcamalarının GSYH içindeki payı ise %59,2 oldu.
Son çeyrekte ise hanehalkı tüketimi %3,9, devletin nihai tüketim harcamaları %1,6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %6,1 arttı.
İhracat Artarken, İthalat Geriledi
2024 yılında mal ve hizmet ihracatı %0,9 artarken, ithalat %4,1 azaldı. Ancak dördüncü çeyrek özelinde incelendiğinde, ihracat %2,0 azalırken, ithalat %1,6 arttı.
İşgücü Ödemeleri Yüzde 90 Arttı
İşgücü ödemeleri, 2024 yılında bir önceki yıla göre %90,0 oranında artış gösterdi. Net işletme artığı/karma gelir ise %46,5 yükseldi.
Dördüncü çeyrekte işgücü ödemeleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre %75,4 artarken, net işletme artığı/karma gelir %35,9 oranında yükseldi.
İşgücü Ödemelerinin GSYH İçindeki Payı Yükseldi
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı, 2023 yılında %32,5 iken, 2024 yılında %37,9 seviyesine yükseldi. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %47,0’den %42,2 seviyesine geriledi.
