Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), son dönemde kamuoyunda geniş yankı bulan enflasyon tartışmaları ve kurumla ilgili çıkan haberler hakkında açıklamalarda bulundu. Kurum, enflasyon sepetindeki ürün fiyatlarını yayınlamama kararının yerinde olduğunu vurguladı.
Enflasyon Eleştirilerine Yanıt
TÜİK, enflasyon hesaplamalarına ilişkin yapılan eleştirilere ve kurumla ilgili çıkan haberlere yanıt verdiği açıklamada, enflasyon sepetindeki ürün fiyatlarının yayınlanmama kararının doğruluğunu bir kez daha vurguladı. Yapılan yazılı açıklamada, “Bilimsel açıdan TÜFE’ye eleştiri getiremeyen ilgili çevrelerin, 143 temel başlık içinden cımbız ile seçtikleri birkaç başlığa dair bilinçli veya bilinçsiz biçimde yanıltıcı beyanlarının devam ettiği müşahede edilmektedir” denildi.
Madde Fiyatlarının Yayımlanmaması
Açıklamada, eksik ve yanıltıcı bilgiler üretilerek madde fiyatı sonuçlarına ulaşılmaya çalışılması neticesinde ortaya çıkan tartışmaların, seçilmiş homojen maddeler haricinde kalan ürünlerin fiyatlarının yayımlanmaması kararının ne denli isabetli bir karar olduğunu bir kez daha gösterdiği belirtildi.
Basın Toplantısında Yanıtlar
TÜİK, 8 Temmuz 2024 tarihinde düzenlenen basın toplantısında kamuoyunu Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) hesaplamaları konusunda bilgilendirdi. Ancak, toplantı sırasında sorulan “Fiyatlar ne zaman ucuzlayacak?” sorusuna verilen yanıtın bağlamından koparılarak haberlere yansıtıldığı ifade edildi. Toplantıda belirtilen, “yüzde 45 ile yüzde 75 enflasyon arasında can yakıcılığı açısından pek bir fark bulunmamaktadır” ifadesinin, her iki oranın da yaşam maliyeti üzerinde ciddi olumsuz etkiler yarattığına dikkat çekmek amacıyla söylendiği vurgulandı.
TÜFE Sepeti ve Yayınlanan Veriler
TÜFE sepetinde 2024 yılı itibarıyla 12 ana harcama grubu, 43 harcama grubu ve 90 alt harcama grubu bulunuyor. Bu gruplar altında 143 temel başlık ve bu başlıklar altında 406 madde ile 913 madde çeşidi yer alıyor. TÜİK, değişim oranlarını her ay ana harcama grubu, harcama grubu ve temel başlık düzeyinde yayımladığını ve bu seviyenin Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından beklenen en detaylı düzey olduğunu belirtti.
Manipülasyon İddiaları
Açıklamada, bazı çevreler tarafından manipülasyon aracı olarak kullanılan yanıltıcı sonuçların devam ettiği ifade edildi. Özellikle bir temel başlık altında birden fazla maddenin bulunduğu durumlarda yapılan hatalı çıkarımlara dikkat çekildi. Örneğin, “Doktor muayene ücreti” başlığı altında farklı harcama paylarına sahip madde çeşitlerinin bulunması, yapılan hesaplamaların hatalı sonuçlar doğurmasına neden olabiliyor.
Şeffaflık ve Doğruluk Vurgusu
TÜİK, dünyadaki en şeffaf resmi istatistik kurumlarından biri olduğunu ve temel başlık düzeyinde endeks değişimlerinin uluslararası beklentilere en uygun biçimde kamuoyuyla paylaşıldığını belirtti. Ayrıca, seçilmiş homojen maddeler haricinde kalan ürünlerin fiyatlarının yayımlanmaması kararının isabetli olduğunu vurguladı.
