Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yılın üçüncü Enflasyon Raporu’nu açıkladı. Sunumunda, Merkez Bankası’nın enflasyon tahminlerinde herhangi bir değişiklik yapmadığını vurgulayan Karahan, 2024 yıl sonu için enflasyon tahminini yüzde 38, 2025 sonu için yüzde 14 ve 2026 sonu için yüzde 9 olarak belirlediğini duyurdu. Karahan, bu tahminlerin mevcut ekonomik verilerle uyumlu olduğunu ifade etti.
Dezenflasyon Süreci ve Para Politikası
Karahan, dezenflasyon sürecinin öngörüldüğü şekilde başladığını belirtti. Bu süreçle uyumlu olarak makroekonomik göstergelerin ilerlediğini ve sıkı para politikası duruşunun kredi büyümesinde belirgin bir yavaşlama yarattığını ifade etti. İç talebin ikinci çeyrekten bu yana azaldığını ve bu düşüşün güçlenerek devam edeceğini belirten Karahan, cari işlemler açığındaki düşüşün sürdüğünü ve para politikasında kararlı duruşlarını sürdüreceklerini açıkladı.
Para politikalarının, enflasyonun düşürülmesine katkı sağlayacak şekilde uygulandığını vurgulayan Karahan, sıkı para politikalarının devam edeceğini ve likidite fazlasının sterilize edileceğini açıkladı. Mayıs ayında TL zorunlu karşılık oranlarının artırıldığını ve ticari kredi azami erken ödeme ücretlerinin güncellendiğini söyledi. Önümüzdeki dönemde diğer para piyasalarında işlem yapılarak likidite fazlasının devamlı olarak sterilize edileceğini belirtti.
İç ve Dış Talep Görünümü
Türkiye’nin dış talep görünümünün bir önceki rapor dönemine göre yatay seyrettiğini ifade eden Karahan, küresel manşet ve çekirdek enflasyonlardaki düşüşün devam ettiğini belirtti. Gelişmiş ülkelerde daha hızlı faiz indirimi beklentisinin fiyatlandığını ve bu durumun önümüzdeki dönemde parasal sıkılığın azalacağına işaret ettiğini vurguladı.
İç talepte ise, ilk çeyrekte daha dengeli bir görünüm gözlemlendiğini ve üçüncü çeyrek için öncü göstergelerin iç talepte normalleşmenin devamına işaret ettiğini belirtti. Kartlı harcamaların yüksek olduğunu ancak son dönemde yatay bir seyir izlediğini söyledi. Beyaz eşya ve otomobil satışlarının iç talepteki yavaşlamayı teyit ettiğini, ayrıca kuyumculuk, elektronik ve araç kiralama gibi ihtiyari harcamaların azaldığını ifade etti.
Enflasyon ve Fiyat Trendleri
Enflasyon değerlendirmesinde, yıllık enflasyonun mayıs ayında zirveye ulaştığını ve ardından iki ay süren bir düşüş yaşadığını belirtti. Enflasyonun ana eğilimindeki yavaşlamanın sürdüğünü ve temmuz ayında geçici bir artış yaşandığını söyledi. Dezenflasyon sürecinde hizmet sektöründe yavaşlamanın gecikmeli olarak ortaya çıktığını vurguladı. Kiralar üzerindeki öncü göstergelerin önümüzdeki aylarda bir düşüş öngördüğünü ve dayanıklı mallardaki fiyat artışlarının sınırlı kaldığını belirtti. Bazı dayanıklı mallarda fiyat düşüşleri gözlemlendiğini de ekledi.
Para Politikası ve Likidite Yönetimi
Karahan, sıkı parasal duruşun devam edeceğini ve makroihtiyati politikaların uygulamaya alındığını duyurdu. Mayıs ayında TL zorunlu karşılık oranlarının artırıldığını, likidite fazlasının sterilize edildiğini ve kredi piyasasında ticari kredi azami erken ödeme ücretlerinin güncellendiğini belirtti. Finansal koşullarda sıkılığın sürdüğünü ve mevduat faizlerinin TL’ye geçişinin sürdürüleceği seviyede kalmasını sağlayacaklarını ifade etti. Tüketici kredilerinde büyümenin ikinci çeyrekten itibaren zayıfladığını, ticari kredi büyümesinin ise yavaşladığını söyledi. Reel kredi maliyetlerinin arttığını ve firmaların kredi iştahının azaldığını vurguladı.
Risk Primi ve Rezerv Durumu
Karahan, risk priminin ılımlı seyrini sürdürdüğünü ve portföy girişlerinin ağırlıklı olarak DİBS piyasasında yoğunlaştığını belirtti. Parasal sıkılaştırma sürecinin rezervlere olumlu yansıdığını, brüt rezervlerin 150 milyar doları geçtiğini ve swap hariç rezervlerin 28,6 milyar dolara yükseldiğini açıkladı. Bu durumun, Merkez Bankası’nın rezerv yönetimi ve finansal istikrar stratejileri açısından olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti.
Yıl Sonu Enflasyon Tahmini ve Beklentiler
Karahan, 2024 sonu için gıda fiyatlarının tahmininin yüzde 35,5’te sabit tutulduğunu ve 2025 sonu gıda fiyatları tahmininin yüzde 15 olarak belirlendiğini açıkladı. Enflasyon tahminlerinde herhangi bir değişiklik yapılmadığını, 2024 yılı sonu için enflasyon tahmininin yüzde 38, 2025 yılı için yüzde 14 ve 2026 yılı için yüzde 9 olarak belirlendiğini belirtti. Yılın geri kalanında enflasyonun istikrarlı bir şekilde gerilemesini öngördüklerini ve mevsimsellikten arındırılmış ortalama aylık enflasyonun üçüncü çeyrekte yüzde 2,5 civarına, son çeyrekte ise yüzde 1,5’in altına gerileyeceğini ifade etti.
