Son zamanlarda, işletmelerin müşterilerinden IBAN üzerinden ödeme talep etmeleri kamuoyunun dikkatini çekmeye başladı. Denetimler sıkılaştırılıyor ve sadece işletmeler değil, IBAN kiralayan veya bu yöntemle ödeme yapan müşteriler de inceleme altına alınıyor. Hapis cezası ve malvarlıklarının dondurulması da gündemde yer alıyor.
Birçok işletmeci, post cihazlarının bozuk olduğunu veya çalışmadığını belirterek müşterilerden IBAN üzerinden ödeme yapmalarını istiyor. Bazı işletmeler, müşterileri bu yöntemle ödeme yapmaya zorlayarak yasa dışı bir uygulamaya imza atıyorlar. Bu yöntemle vergiden kaçınanlara büyük cezalar kapıda.
İşletmelere IBAN’ını kiralayanlar da ciddi incelemelerle karşı karşıya. Bu durum yalnızca IBAN’ını kiralayan kişilere değil, aynı IBAN’a ödeme yapan müşterilere de cezalar getiriyor. Eğer müşteri, yasa dışı işlerde kullanılan bir IBAN’a ödeme yaptıysa, o müşteri de soruşturma kapsamında değerlendiriliyor.
Örneğin, bir restoranda yemek yediğinizde sizden “şu IBAN’a ödeme yapın” denildiğinde bu işlemi gerçekleştirmemeniz öneriliyor. Gönderdiğiniz paranın kime gittiğini bilmemeniz, sizi büyük risklerle karşı karşıya bırakabilir. Hem KDV, hem gelir vergisi, hem de geçici vergi gibi çeşitli vergiler nedeniyle büyük cezalarla karşılaşabilirsiniz. 5464 sayılı kanuna göre, firmalar müşterileri IBAN üzerinden ödeme yapmaya zorlayamaz. Tüketiciler bu durumu şikayet ettiklerinde, ilgili işletmenin bankayla ilişkisi kesilebilir.
IBAN’ını kiraya veren kişiler, bunu komisyon karşılığı yaptığı varsayılarak vergi ve ceza talepleriyle karşılaşabilirler. Banka hesabını başkası adına kullandıran kişilerin bu durumu bankaya bildirmesi gerekiyor. Aksi takdirde, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne varan adli para cezası ile karşı karşıya kalabilirler. Bu durum, banka ile olan ilişkinizin sona ermesine ve kara listeye alınmanıza neden olabilir.
IBAN’ını kullandıran kişilerin banka hesapları bloke edilebilir ve MASAK’a bildirilebilir. Noterde bile işlem yapamaz duruma gelebilirsiniz ve mal varlıklarınız dondurulabilir. Bu durumda, kendinizi cezaevinde bulmanız olasıdır. Suç gelirinin aklanması ve terörün finansmanı gibi ciddi suçlarla ilişkilendirilebilirsiniz. En azından tedbiren banka hesaplarınız bloke edilebilir.
Bu nedenle, IBAN üzerinden yapılan ödemelerde dikkatli olunması ve yasa dışı taleplere karşı duyarlı olunması büyük önem taşıyor.