Fitch Ratings’in 2024’ün ilk çeyreğine dair Türk bankaları üzerine hazırladığı son rapor, bankacılık sektörünün karşı karşıya olduğu çeşitli zorlukları ve ekonomik durumları ayrıntılı bir şekilde ortaya koydu.
Rapor, Türk bankalarının kârlılık marjlarında gözle görülür bir baskı altında olduğunu ve varlık kalitesinde ılımlı bir bozulma yaşandığını belirtiyor.
Türk Bankaları Faaliyet Ortamında İyileşme Göstermekte
Fitch Ratings’in “Türk Bankaları Veri İzleme Raporu”na göre, Türk bankalarının faaliyet ortamı, 2024’ün ilk çeyreğinde azalan makroekonomik ve finansal istikrar riskleri ile artan yatırımcı güvenini yansıtarak olumlu bir gelişim gösterdi. Bu iyileşme, ekonomik ortamda yaşanan genel düzelmelerin ve yatırımcıların bankacılık sektörüne olan güveninin bir yansıması olarak değerlendirilmektedir.
Marj Baskısı ve Kârlılık Üzerindeki Etkiler
Ancak Fitch, bankaların marjlarının üzerinde önemli bir baskı hissettiğini vurguladı. Raporda, faaliyet karı/ortalama risk ağırlıklı varlıklar (RVA) oranının 2024’ün ilk çeyreğinde ortalama yüzde 3,4 olarak gerçekleştiği belirtiliyor. Bu oran, 2023’ün dördüncü çeyreğinde yüzde 4,6 seviyesindeydi. Yüksek faiz ortamının etkisiyle artan swap maliyetleri ve yasal kredi büyüme sınırlamaları, varlıkların daha yavaş yeniden fiyatlandırılması ve marj baskısındaki temel faktörler olarak öne çıkıyor.
Fitch Ratings, bankaların karşı karşıya kaldığı kârlılık baskılarının, parasal sıkılaştırma, kredi büyüme sınırlamaları ve yüksek TL fonlama maliyetleri gibi unsurlardan kaynaklandığını belirtti. Buna rağmen, bankaların karşılık ayırma ve kârlılık tamponlarının, bu zorluklarla başa çıkmak için yeterli kalmasını beklediklerini ifade etti.
Varlık Kalitesindeki Bozulma ve Kredi Değer Düşüklüğü Giderleri
Rapor, kredi değer düşüklüğü giderlerinin, teminatsız perakende segmentindeki varlık kalitesindeki bozulmayı yansıtarak önemli bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor. 2023’ün dördüncü çeyreğinde yüzde 31 olan kredi değer düşüklüğü giderlerinin, değer düşüklüğü öncesi kârın ortalama yüzde 41’ine yükseldiği belirtiliyor. Bu artış, bankaların varlık kalitesindeki olumsuz gelişmeleri ve buna bağlı olarak yükselen kredi risklerini işaret ediyor.
Çekirdek Sermaye Rasyosunda Düşüş
Fitch, raporunda ayrıca, kapsam dahilindeki bankaların çekirdek sermaye rasyosunun 2024’ün birinci çeyreğinde yüzde 12,8’e gerilediğini vurguladı. Bu oran, 2023’ün dördüncü çeyreğinde yüzde 14,7 olarak kaydedilmişti. Çekirdek sermaye rasyosundaki bu gerileme, sıkılaştırılan tolerans, artan faaliyet RWA’ları ve bazı bankaların temettü ödemelerinin etkisiyle açıklanıyor.
