Fitch Ratings, son çeyrek Türk Bankası Veri Gözlem raporunda, Türkiye’deki sıkı para politikasının bankacılık sektörü üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde ele aldı. Raporda, faiz oranlarındaki yükselişin ve düzenleyici kısıtlamaların bankaların kâr marjlarını daralttığı vurgulandı. Ayrıca, yüksek fonlama maliyetleri ve kredi büyümesine yönelik sınırlamaların sektörün finansal performansını baskı altında tuttuğuna dikkat çekildi.
Türk Lirası Mevduat Faizleri ve Kredi Sınırlamaları Fonlamayı Zorlaştırıyor
Bankacılık sektöründe, Türk lirası mevduat faizlerinin yüksek seviyelerde seyretmesi ve aylık kredi büyümesi üzerindeki sınırlamaların, hem fonlama maliyetlerini artırdığı hem de kredi hacmini baskı altına aldığı belirtildi. Fitch, özellikle teminatsız bireysel kredilerden kaynaklanan takipteki alacak girişlerinde ılımlı bir artışın gözlendiğini ifade etti.
Rapora göre, Fitch’in izleme kapsamındaki 13 banka, Türkiye’deki toplam bankacılık varlıklarının %83’ünü oluşturuyor. Bu durum, sektörün geneline yönelik yapılan değerlendirmelerin önemini artırıyor.
Bankaların Kâr Oranlarında Düşüş
Raporda, izlenen bankaların işletme kârı/ortalama risk ağırlıklı varlıklar oranının 2024 yılının ikinci çeyreğinde %2,9’a düştüğü kaydedildi. Kâr oranındaki bu gerilemenin arkasında, marj baskılarının yanı sıra enflasyonun işletme giderlerini artırması, iş hacmindeki daralma ve yüksek takas maliyetleri gibi etkenler yer aldı. Ayrıca, net ücret ve komisyon gelirlerindeki yavaşlama da müşteri işlem hacimlerinin azalmasıyla ilişkilendirildi.
Takipteki alacak oranı ise, bankaların daha yüksek alacak girişleri ve yavaşlayan büyüme nedeniyle ortalama %1,8’e çıktı. Raporda ayrıca, alım satım zararları ve müşteri işlemlerindeki hacim düşüşlerinin etkisiyle bankaların toplam gelirlerinde %18 oranında bir azalma yaşandığı ifade edildi.
Türkiye’nin Kredi Notu Yükseltildi
Fitch Ratings, 2024 yılı içinde Türkiye’nin kredi notunu iki kez yükseltti. 8 Mart 2024 tarihindeki değerlendirmede, Türkiye’nin kredi notu “B”den “B+”ya çıkarılırken, görünüm de “durağan”dan “pozitif”e yükseltildi. 7 Eylül 2024’te gerçekleştirilen ikinci not artırımı ile kredi notu “B+”dan “BB-“ye yükseltildi, ancak görünüm “pozitif”ten “durağan”a revize edildi.
Fitch, yaptığı son değerlendirmelerde, Türkiye’nin kredi görünümüne dair olumlu işaretlere rağmen, bankacılık sektöründeki kârlılık görünümünü zayıf bulduğunu belirtti.
Dolar/TL Kurunda 2024 Sonu Beklentisi 36 TL
Fitch Ratings, Dolar/TL kuru için 2024 yılı sonunda 36 TL seviyesini öngördü. Raporda, sıkı para politikasının bankalar üzerinde yarattığı baskının sürdüğü, ancak bu politikanın yeniden dengeleme sürecinde bazı çıkış yollarının da mümkün olabileceği ifade edildi.
Fitch’in değerlendirmeleri, Türkiye’deki bankacılık sektörünün mevcut para politikası çerçevesinde hangi yöne evrileceğine dair önemli ipuçları sunuyor. Özellikle sıkı para politikalarının kâr marjlarını daraltması, sektörün 2024 yılı boyunca karşılaşacağı en önemli zorluklardan biri olarak öne çıkıyor.