Ticaret Bakanlığı, sosyal medyada örtülü reklam yaptığı tespit edilen fenomenler ve influencer’lara yönelik cezai işlemleri sıkılaştırdı.
Bakanlık, markalarla iş birliği yaptıklarını açıklamadan ürün veya hizmet tanıtımı yapan fenomenleri yakından takip ederek, dijital platformlarda yapılan gizli reklamları mercek altına aldı. 2024 yılı itibarıyla, gizli reklam yaparak gelir elde eden fenomenlere yönelik uygulanan cezaların detayları da belli oldu.
Örtülü Reklamın Tanımı ve Cezalar
Fenomenlerin sosyal medya paylaşımlarında, reklam olduklarını açıkça belirtmeden gerçekleştirdikleri tanıtımlar “örtülü reklam” kategorisine giriyor. Bu durum, tüketicilerin yanıltılmasına neden olduğu için Ticaret Bakanlığı tarafından düzenli olarak denetleniyor.
Yapılan incelemelerde, özellikle sağlıkla ilgili beyanlarda bulunma, klinik veya hastane yönlendirmeleri, kozmetik ürün tanıtımlarında mevzuata aykırı ifadelerin kullanılması gibi ihlaller sıkça görüldü. Reklam Kurulu, bu gibi ihlaller sonucunda fenomenlere idari para cezaları uygulamaya başladı.
2024 yılının ilk 8 ayında, örtülü reklam yapan fenomenlere toplamda 89 milyon 59 bin 840 TL idari para cezası kesildi. Geçen yıl bir fenomenin mevzuata aykırı reklam nedeniyle aldığı ceza 347 bin 128 TL iken, bu tutar 2024’te yeniden değerleme oranı kapsamında artırılarak 550 bin 59 TL seviyesine çıkarıldı. Bu da cezaların ciddi bir şekilde yükseldiğini gösteriyor.
Sosyal Medya Denetimi Artıyor
Bakanlık, sosyal medyada tüketicilerin korunması amacıyla bir dizi düzenleyici rehber yayımladı. Bunlar arasında, “Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” ve “Tüketici Değerlendirmeleri Hakkında Kılavuz” gibi rehberler bulunuyor.
Bu rehberler, sosyal medya platformlarındaki ticari uygulamaların mevzuata uygun şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kullanılıyor.
Bakanlık ayrıca dijital platformlarda influencer ve fenomenlerin yaptığı tanıtımlarda, gıda takviyesi ve sağlık ürünlerinden kozmetik ürünlere kadar geniş bir yelpazedeki içeriklere dikkat çekti.
Özellikle takviye edici gıda reklamlarında mevzuata aykırı ifadelerin yer alması gibi ihlallerin sıkça yaşandığı belirtiliyor.
Fenomenlere Yönelik Cezaların Kapsamı Genişliyor
Reklam Kurulu, 2024 yılının ilk 8 ayında fenomenler ve influencer’lar tarafından yapılan örtülü reklamları inceleyerek geniş çapta cezalar uyguladı.
Bakanlık, bu cezaların, sosyal medya fenomenlerinin dijital mecralarda yaptıkları paylaşımların toplum üzerindeki etkisini ve tüketici davranışlarını şekillendirdiği için önemli olduğunu vurguluyor.