Türkiye’de emeklilik sisteminde kalıcı değişiklikler öngören reform paketi, 2025 yılı bitmeden devreye girecek. Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren bu düzenlemenin detayları yavaş yavaş netleşmeye başladı. Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla hazırlanan bu paket, yeni sigorta başlangıcı yapanların emeklilik yaşamını etkileyen önemli değişiklikleri içeriyor.
Emeklilikte Yeni Zorunluluklar
Reform paketi ile birlikte, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak için yeni sigorta başlangıcı olanların makul bir yaşa kadar çalışması zorunlu hale getirilecek. Bu değişiklikle birlikte, sigortalılar tamamlayıcı emeklilik sistemindeki iyileştirmeler sayesinde daha rahat bir emeklilik dönemi geçirecek.
Emekli aylıkları, sigorta prim gününe dayalı olarak belirlenecek ve en düşük emekli aylığı gibi kavramlar ortadan kalkacak. Bu sistem sayesinde, emeklilik döneminde çalışanlar, daha önceki yıllarda yaşanan kök aylık gibi sorunlarla karşılaşmayacak.
Yaş Şartı: Kadınlar 60, Erkekler 65
Yeni reform paketinde sigorta prim günü ve ödeme şekilleri değişecek. Yasa yürürlüğe girdiğinde kadınlar için emeklilik yaşı 60, erkekler için ise 65 olarak belirlenecek. Ancak bu uygulama, yalnızca yasadan sonra sigorta başlangıcı olanları kapsayacak. Dolayısıyla, 2000 ve sonrasında doğan bireyler, bu yeni emeklilik sisteminin hükümlerine tabi olacak. Emeklilik sürecinde, prim gün sayısına göre maaş alınması esas alınacak. Bu sayede kök emekli aylığı ve taban emekli aylığı gibi kavramlar ortadan kalkacak.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ve Kıdem Tazminatı
Mevcut çalışanlar için, tamamlayıcı emeklilik sistemi genişletilecek ve Otomatik Katılım Sistemi yeniden yapılandırılacak. İşverenlerin katkılarıyla birlikte bu sistem, ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşecek. 2017’den bu yana uygulanan Otomatik Katılım Sistemi, tamamlayıcı emeklilikle birleştirilecek.
Tamamlayıcı emeklilik başladığında, çalışanlar emeklilik dönemlerinde sosyal güvenlik kapsamında işverenlerinden kıdem tazminatını ve devletten de emekli maaşını alabilecek. Ayrıca, tamamlayıcı emeklilik sisteminden emekli olanlar, birikimlerini nakit olarak elde etme veya maaş alma hakkına sahip olacaklar.
Çalışan Emeklilerden Kesinti Yapılması
Yeni sistemle birlikte, çalışan emeklilerden genel sağlık sigortası priminin kesilmesi gündeme geliyor. Bu model, 2 milyondan fazla emekli çalışanı kapsıyor. Bu emeklilerden yüzde 12,5 oranında maaş kesintisi yapılması da planlanıyor. Çalışan emeklilerin 1 milyon 797 bin 390’ını erkekler, 225 bin 621’ini ise kadınlar oluşturuyor.
Sosyal Yardım Desteği
En düşük emekli aylığı, belirli bir limite getirilecek ve bu limiti aşanlara Hazine destek vermeyecek. Dar gelirli emeklilere yönelik hane bazlı destekler sağlanacak. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, geçinemeyen emeklilere nakit yardımı, kira yardımı ve diğer sosyal destekler sunacak. AK Parti’nin üzerinde çalıştığı reform paketinin 2025 bütçesinden sonra ele alınması bekleniyor. Ayrıca, kademeli bir geçiş sürecinin uygulanması da öngörülüyor.
