Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları geçen hafta önemli bir artış yaşadı. 171 milyar 168,10 milyon dolar olan döviz mevduatları, 6 Eylül ile sona eren haftada 950 milyon dolar artarak 172 milyar 71,80 milyon dolara yükseldi. Bu artış, özellikle piyasalarda döviz talebinin sürdüğünü gösteriyor.
Gerçek ve Tüzel Kişilerin Döviz Mevduatları
Döviz mevduatlarının detaylarına bakıldığında, gerçek kişilerin döviz hesaplarında sınırlı bir azalma yaşandı. Bir önceki hafta 105 milyar 374,90 milyon dolar olan gerçek kişilerin döviz mevduatları, 6 Eylül itibarıyla 201,60 milyon dolar azalarak 105 milyar 173,30 milyon dolara geriledi. Buna karşılık, tüzel kişilerin döviz mevduatlarında daha büyük bir gerileme görüldü. Tüzel kişilerin döviz hesapları 1 milyar 151,60 milyon dolar düşüşle 66 milyar 696,90 milyon dolara indi. Bu veriler, döviz talebinde kişisel ve kurumsal bazda farklı eğilimlerin olduğunu ortaya koyuyor.
Parite Etkisi ve Döviz Mevduatındaki Değişim
Parite etkisinden arındırıldığında, yurt içi yerleşiklerin toplam yabancı para mevduatları ise 1 milyar 148 milyon dolar azaldı. Parite etkisi hesaba katılmadığında, gerçek kişilerin döviz mevduatlarında 59 milyon dolar artış gözlenirken, tüzel kişilerin döviz hesapları ise 1 milyar 208 milyon dolar düşüş gösterdi. Parite etkisi, döviz hesaplarında görülen değişimlerin büyük bir bölümünü açıklamaya yardımcı oluyor.
Döviz Talebinde Farklılaşma
Gerçek kişilerin döviz talebindeki sınırlı azalmaya karşın, tüzel kişilerin döviz mevduatlarındaki sert düşüş dikkat çekici. Bu durum, tüzel kişilerin döviz portföylerini yeniden yapılandırma sürecinde olduklarını ya da döviz varlıklarını başka finansal enstrümanlara yönlendirdiklerini düşündürüyor. Gerçek kişiler ise daha az dalgalanma yaşasa da döviz mevduatlarını artırmaya devam ediyor.
Parite Etkisinin Yansımaları
Parite etkisinden arındırılmış verilere bakıldığında, döviz kurlarındaki hareketliliğin döviz hesaplarında yarattığı etkinin oldukça belirgin olduğu görülüyor. Doların diğer para birimleri karşısındaki değer kazanımı ya da kaybı, döviz mevduatlarının hesaplanmasında önemli rol oynuyor. Gerçek kişilerin döviz hesaplarında sınırlı bir artış gözlemlenirken, tüzel kişilerin döviz hesaplarında yaşanan büyük düşüş paritenin bu süreçteki etkisini ortaya koyuyor.
