Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos 2024’e ait dış ticaret endekslerini yayımladı. Veriler, ihracat ve ithalat birim değer ve miktar endeksleri arasındaki değişimleri ortaya koyarak, Türkiye’nin ticaret dengesinin önemli göstergelerini sunuyor.
İhracatta Birim Değer Endeksi Arttı
Ağustos ayında Türkiye’nin ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,6 oranında artış gösterdi. Bu artış, özellikle gıda, içecek ve tütün sektörlerinde yüzde 11,8 gibi yüksek bir oranla kendini gösterdi. Ayrıca, ham maddelerde (yakıt hariç) de yüzde 7,4’lük bir artış yaşandı. Ancak, yakıtlarda yüzde 10,2 oranında bir düşüş kaydedildi. İmalat sanayinde, gıda, içecek ve tütün hariç, ihracat birim değeri ise yüzde 2,7 oranında artış gösterdi.
İhracat Miktar Endeksi Düşüşte
Aynı dönemde ihracat miktar endeksi, bir önceki yılın Ağustos ayına göre yüzde 1,2 azaldı. Bu düşüş, gıda, içecek ve tütün ürünlerinde yüzde 6,6 olarak kaydedildi. Ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,6’lık bir artış yaşanırken, yakıtlarda ise yüzde 7,8’lik bir azalma görüldü. İmalat sanayinde, gıda, içecek ve tütün hariç, ihracat miktar endeksi de yüzde 0,8 oranında düştü.
İthalatta Birim Değer Endeksi Yükseldi
Ağustos ayında ithalat birim değer endeksi de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,9 arttı. Gıda, içecek ve tütün kategorisinde bu artış yüzde 8,8 olarak belirlendi. Yakıtlar ise yüzde 5,4 oranında bir artış gösterdi. Ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1,1’lik bir artış yaşanırken, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) ise yüzde 0,9 oranında artış kaydedildi.
İthalat Miktar Endeksi Azaldı
Ancak, ithalat miktar endeksi Ağustos 2024’te bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,2 azaldı. Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde yüzde 7,7, yakıtlarda ise yüzde 5,6 oranında düşüş kaydedildi. Ham maddelerde (yakıt hariç) ise yüzde 6,1’lik bir artış söz konusu oldu. İmalat sanayinde de yüzde 7,7 oranında bir azalma yaşandı.
Mevsim ve Takvim Etkisi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre, ihracat miktar endeksi 2024 Temmuz ayında 150,9 iken, 2024 Ağustos ayında yüzde 3,2 artışla 155,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırıldığında, 2023 yılı Ağustos ayında 144,9 olan ihracat miktar endeksi, 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 2,9 artarak 149,0’a yükseldi.
İthalat miktar endeksi de 2024 Temmuz ayında 117,1 iken, Ağustos ayında yüzde 0,7 artarak 118,0 seviyesine ulaştı. Takvim etkilerinden arındırıldığında, 2023 yılı Ağustos ayında 128,9 olan ithalat miktar endeksi, 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 10,4 azalarak 115,5 oldu.
Dış Ticaret Haddi
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi, 2023 yılı Ağustos ayında 87,7 iken, 2024 yılı Ağustos ayında 0,6 puan artarak 88,3 seviyesine ulaştı. Bu veri, Türkiye’nin dış ticaretinde önemli bir göstergedir ve ticaret politikalarının değerlendirilmesine katkı sağlar.
