2024 yılı, Borsa İstanbul’da büyük sermaye sahiplerinin kazançlarını artırdığı bir yıl olarak kayda geçti. Yatırımcı sayısının artmasına rağmen, sermaye tabanı büyüklükleri arasında ciddi bir dengesizlik oluştu. Küçük yatırımcıların portföy büyüklükleri azalırken, büyük yatırımcılar ve yabancı sermaye kazançlarını katlamaya devam etti.
Büyük Sermaye Sahiplerinin Yatırımları Katlandı
Borsa İstanbul’da 10 milyon TL üzerinde portföy değerine sahip yatırımcı sayısı 2024 yılında büyük bir artış gösterdi. Bu yatırımcı sayısı, 4.758 kişi daha eklenerek 20.129’a ulaştı. Söz konusu yatırımcıların toplam portföy büyüklükleri ise, 1 trilyon 398.8 milyar TL artışla 4 trilyon 716.4 milyar TL’ye yükseldi. Bu rakam, büyük sermaye sahiplerinin borsada daha fazla yer edinmesini sağladı.
Bunların toplam yatırımcı sayısındaki payı sadece yüzde 0.29 olurken, portföy payı ise dikkat çeken bir artışla yüzde 82.5’e çıktı. Bir önceki yıl, 2023’te yatırımcıların yüzde 0.20’si toplam portföyün yüzde 79.8’ine sahipti. Bu durum, Borsa İstanbul’daki zenginliğin daha da konsolide olduğunu ve büyük yatırımcıların kazançlarının arttığını gösteriyor.
Küçük Yatırımcı Sayısı Düşüşte
Öte yandan, 2024 yılı boyunca Borsa İstanbul’dan çekilen yatırımcı sayısı önemli bir artış gösterdi. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) Veri Analiz Platformu verilerine göre, toplam 774 bin 711 yatırımcı borsadan çıkış yaptı. Yatırımcıların portföy büyüklükleri 100 bin TL’ye kadar olan küçük yatırımcı sayısı 903 bin 228 kişi azalarak 5 milyon 485 bin 990’a geriledi.
Buna bağlı olarak, bu küçük yatırımcılara ait eriyen veya tamamen borsadan çıkan portföy tutarı ise 8.3 milyar TL oldu. 2024’te, Borsa İstanbul’daki toplam yatırımcıların yüzde 79.8’ini portföy değeri 100 bin TL’ye kadar olan küçük yatırımcılar oluşturdu, ancak bu gruptaki yatırımcılar toplam pastadan yalnızca 79.7 milyar TL’lik bir pay alabildi.
Borsa İstanbul’da Büyük Yatırımcılar Yükseldi
Borsa İstanbul’da portföy değeri 1 milyon TL ve üzeri olan yatırımcı sayısı da 2024 yılında artış gösterdi. Bu gruba 53.110 yeni kişi eklendi, böylece toplam sayıları 239.743’e yükseldi. Bu büyük yatırımcıların portföy büyüklükleri ise bir yılda 1 trilyon 523.1 milyar TL arttı ve 5 trilyon 263.2 milyar TL’ye ulaştı. Bu gelişme, borsanın tabana yayılmak yerine, daha fazla sermaye sahibi olan yatırımcılara hizmet verdiği bir yılı işaret ediyor.
Yabancı Yatırımcılar Borsa İstanbul’da Etkin Rol Oynuyor
2024 sonu itibarıyla Borsa İstanbul’da 6 milyon 869 bin 141 yatırımcı bulunurken, bunların 29.402’sini yabancı yatırımcılar oluşturdu. Yabancı yatırımcıların portföy büyüklüğü ise toplam 5.7 trilyon TL’nin 2.1 trilyon TL’sine denk geliyor.
MKK verilerine göre, 2024 yılında Borsa İstanbul’daki en yüksek portföy değerine sahip yabancı yatırımcılar sıralamasında ilk üç ülke ABD, Katar ve İspanya oldu. 2023 yılına bakıldığında, Katar birinci sırada yer alırken, ABD ikinci sıradaydı ve İspanya ilk 10’da bile yer almıyordu. Ancak 2024 yılında İspanya, borsadaki büyük yatırımcılar arasında önemli bir sıçrama yaparak ilk üçe girmeyi başardı.