Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) verilerini açıkladı. 2023 yılı boyunca Türkiye ekonomisi, güçlü bir büyüme kaydederek GSMH’sini bir önceki yıla göre yüzde 76,8 oranında artırdı. Bu artışla birlikte Türkiye’nin toplam GSMH’si 26 trilyon 278 milyar 895 milyon 983 bin TL seviyesine ulaştı.
Mali Olmayan Şirketler Ekonomiye En Fazla Katkıyı Yaptı
2023 yılı verilerine göre, mali olmayan şirketler, Türkiye ekonomisinin yaratılan toplam katma değerine en fazla katkı sağlayan sektör olarak öne çıktı. Mali olmayan şirketlerin toplam katma değer içindeki payı yüzde 58,3 oldu. Bu sektörün ardından hanehalkı ve hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kuruluşlar (HHKOK) ile genel devlet sektörü yer aldı. Sektörlerin ekonomik katkılarındaki bu dağılım, Türkiye’nin üretim gücünün önemli bir kısmının mali olmayan şirketler tarafından sağlandığını gösteriyor.
Tasarruf Oranları: Toplam Ekonomi ve Sektörel Dağılım
Türkiye ekonomisinin toplam gayrisafi tasarrufunun Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranı 2023 yılında yüzde 26,6 olarak gerçekleşti. Tasarruf oranı, mali olmayan şirketler için yüzde 15,1, hanehalkı için yüzde 6, mali şirketler için yüzde 3,5 ve genel devlet için yüzde 2,1 olarak hesaplandı. Bu veriler, özellikle mali olmayan şirketlerin ekonomideki tasarruf kapasitesinin yüksekliğini ortaya koyarken, hanehalkı ve devletin daha sınırlı bir tasarruf payına sahip olduğunu gösteriyor.
Hanehalkı Tasarruf Oranında Düşüş
Hanehalkı tasarruf oranı 2023 yılında bir önceki yıla kıyasla düşüş gösterdi. 2022 yılında yüzde 10,5 olan hanehalkı tasarruf oranı, 2023 yılında yüzde 9,1’e geriledi. Bu oran, hanehalkının harcanabilir gelirinin daha düşük bir kısmını tasarrufa yönlendirdiğini gösteriyor. Tasarruf oranındaki bu gerileme, özellikle yüksek enflasyon ve artan yaşam maliyetlerinin tasarrufları olumsuz etkilediği bir döneme işaret ediyor.
Net Borç Pozisyonu: 2023 Yılında Türkiye Yine Net Borç Alan Konumunda
Türkiye ekonomisi, 2023 yılında da net borç alan konumunu sürdürdü. Net borç verme/net borç alma işleminin GSYH’ye oranı 2023 yılında yüzde -3,4 olarak gerçekleşti. 2022 yılında GSYH’nin yüzde -5’i ile net borç alan konumunda olan Türkiye, 2023’te de benzer bir pozisyonu korudu. Bu durum, Türkiye’nin dış borçlanmaya olan ihtiyacının sürdüğünü ve ekonominin genel anlamda dış kaynak kullanımına dayalı büyüme modelini devam ettirdiğini gösteriyor.